01 juni, 2021

Loonbonus: what you see is what you get!

Loonbonus

Een bonus is de uitgelezen manier om werknemers te belonen voor de extra mile die ze presteren. Maar de ene bonus is de andere niet. Zo ziet de werknemer traditioneel meer dan de helft van zijn cash bonus in rook opgaan. En dat ontgaat een attente werkgever ook niet. Gelukkig voorziet de wet in fiscaalvriendelijke alternatieven voor de cash bonus. Eén daarvan is de loonbonus.

Wat is de loonbonus?

De loonbonus, of het ‘niet-recurrent resultaatsgebonden voordeel’, is een bonus die gekoppeld wordt aan collectieve doelstellingen van ofwel je geheel bedrijf ofwel van een welomschreven groep van werknemers op basis van objectieve criteria.

Waarom de loonbonus?

De loonbonus tot € 3.413 is fiscaal gezien de meest interessante bonus optie voor een werknemer. Een werknemer moet immers geen belastingen betalen zolang de bruto loonbonus kleiner is dan € 3.413. De werknemer moet hier wél 13,07% sociale zekerheidsbijdragen van afdragen. Er blijft een mooie € 2.968 netto over.

De werkgever moet een bijzondere sociale zekerheidsbijdrage van 33% afdragen. De totale werkgeverskost is dus €4 539 voor een netto bonus van € 2.968. Dit is een ratio nettobonus/werkgeverskost van maar liefst 65%. Ter vergelijking: voor de traditionele cash bonus is dit slechts 38%.

Het is dan ook geen verrassing dat de loonbonus razend populair is in België. Zo konden in 2018 bijna 800.000 werknemers genieten van deze bonus, goed voor een totaalbedrag van meer dan 710 miljoen euro.

Is de loonbonus geschikt voor mijn bedrijf?

Natuurlijk zijn er een aantal voorwaarden verbonden om de loonbonus in je bedrijf te implementeren:

  • Collectief. Zoals hierboven reeds aangehaald, mag het behalen van de bonus niet gekoppeld worden aan de individuele prestaties van een werknemer.
  • Objectieve doelstelling. De doelstelling waaraan de loonbonus gekoppeld is moet meetbaar en verifieerbaar zijn. Klassiek aanvaardt de fiscus dat een doelstelling m.b.t. de omzet een doelstelling is die perfect binnen dit plaatje past. Een doelstelling hoeft echter niet strikt financieel te zijn (bv. hogere klantentevredenheid) .
  • Duur. De doelstelling moet over een periode van minstens 3 maanden gemeten worden (bv. de omzet van het laatste kwartaal).
  • Onzekerheid. Het behalen van doelstelling moet nog ‘onzeker’ zijn. Je kan de bonus dus niet koppelen aan doelstellingen die al behaald zijn.

Hoe kan ik ‘een groep van werknemers’ definiëren?

De loonbonus is de ideale manier om het hele bedrijf of specifieke groepen van werknemers te belonen voor hun uitstekende werk. Maar wat zijn specifieke groepen precies?

Groepen van werknemers in een bedrijf kunnen enkel onderscheiden worden op basis van objectieve criteria. Voorbeelden zijn: functiecategorie, senioriteit, opleidingsniveau of afdeling.

Moet het bedrag hetzelfde zijn voor alle werknemers?

Neen. Opnieuw is het wel belangrijk dat je het onderscheid maakt op basis van objectieve criteria.

Referteperiode

Je bent vrij om een referteperiode te kiezen om de doelstellingen te behalen. De referteperiode moet minimaal drie maanden bedragen, maar valt in de praktijk veelal samen met het boekjaar van 12 maanden.

Belangrijk: Als je een kalenderjaar hanteert als referteperiode, dan moet het loonbonusplan worden neergelegd vóór30 april van het jaar waarop de bonus betrekking heeft.

Wat is precies het verschil met de winstpremie?

Er zijn een aantal verschillen met de winstpremie:

  • De winstpremie kan enkel ingevoerd worden voor alle werknemers.
  • De winstpremie kan enkel gekoppeld worden aan de winst van een bedrijf. M.a.w. dient een bedrijf winst te maken teneinde een winstpremie te kunnen invoeren.
  • De winstpremie is gemaximeerd op 30% van de totale personeelskosten. De loonbonus bedraagt maximaal € 3.413 per medewerker.
  • De werknemer betaalt een roerende voorheffing van 7% op het bedrag van de winstpremie.
  • De winstpremie is niet aftrekbaar als beroepskost bij de werkgever, de loonbonus wel.
  • De winstpremie wordt niet onderworpen aan een patronale bijdrage, de loonbonus wel (33%).
  • De winstpremie scoort net iets minder goed op de ratio werkgeverskost/nettobonus (64 %) dan de loonbonus (65 %).

Zolang de maximale bruto bonus voor een medewerker € 3.413 is of je niet het hele bedrijf een bonus wilt uitkeren, zal de loonbonus veelal de interessantste optie zijn. Wil je hogere bonussen uitkeren, dan kan de winstpremie een zeer goed alternatief vormen, al dan niet in combinatie met de loonbonus.

Hoe implementeer je de loonbonus?

Om de loonbonus te implementeren moet je (zolang je geen vakbondsafgevaardigden hebt) een toetredingsakteindienen bij de griffie. Dit kan je doen via het e-portaal van de overheid: https://bonusplannen.be/.

Via een stappenplan kan je alle nodige data aan de overheid verschaffen.

Na de opmaak van de voorlopige toetredingsakte moet je 15 dagen wachten om de toetredingsakte te ondertekenen. Gedurende deze 15 dagen dien je werknemers de kans te geven om opmerkingen te formuleren in een register in de onderneming. Indien deze opmerkingen niet werden opgelost, kan de toetredingsakte niet worden verstuurd.

Na de finale ondertekening (die ook via het e-portaal kan gebeuren) wordt de aanvraag nagekeken door het paritair comité. Je kan dan een antwoord (goedkeuring/afkeuring) verwachten binnen de 3 à 4 maanden.

Impact van de coronacrisis op de deadline?

Indien je als referteperiode een kalenderjaar verkiest, blijft de deadline voor de indiening van de toetredingsakte ook 30 april in 2020. Geen uitstel wordt toegestaan in tijden van de coronacrisis.

Wel voorziet de FOD WASO wat meer flexibiliteit bij de opmerkingsprocedure voor werknemers. Het register aangeplakt in de onderneming wordt vervangen door een online procedure:

  • De werkgever verzendt via e-mail het bonusplan (toetredingsakte) naar de werknemers met de vraag om opmerkingen te formuleren via e-mail.
  • De werkgever stuurt alle opmerkingen via e-mail door naar de inspectie toezicht sociale wetten (tsw@werk.belgie.be).

Hulp nodig bij het implementeren van je favoriete bonusbeleid? Payflip helpt je graag! Boek een meeting in met onze huisexperte Maura via deze link.